‘Waarom heb ik dat punt niet ingebracht tijdens het overleg? Ik had het me zó voorgenomen!’
‘Hoe komt het toch dat ik altijd met mijn leidinggevende overhoop lig?’
‘Waarom ben ik toch niet wat assertiever, dan was dit klusje niet ook nog bij mij neergelegd!’
Zomaar een paar uitspraken die je handelen in het dagelijkse leven danig in de weg kunnen zitten.
Is dit ‘zelfverwijt’ voor jou herkenbaar?
Je bent niet de enige, maar dat lijkt een schrale troost …
Ik kom in mijn praktijk regelmatig mensen tegen die worstelen met het feit dat ze wat meer voor zichzelf willen opkomen.
Het lijkt wel of er altijd wel iemand is die de zaken verdraait, de kaarten schudt, een andere voorstelling van zaken geeft.
En jij? … Jij voelt je slachtoffer, niet in staat de situatie naar jouw hand te zetten.
Het vergt soms moed om ‘tegen de stroom’ in te zwemmen.
Maar belangrijk is de vraag: waarom ervaar je de interactie met een ander als een stroom en hoezo moet je er tegenin zwemmen?
Het is toch veel fijner om je met de stroom te laten meebewegen? En dat is nog een stuk gemakkelijker ook!
Waar ligt dat aan, dat sommige mensen schijnbaar moeiteloos communiceren en acteren in het leven, terwijl anderen op eieren lopen en elk woord op een goudschaaltje wegen?
Veel heeft te maken met beleving.
De frons van die collega kan je aardig onzeker maken. Heb ik iets verkeerd gezegd?, denk je misschien. Wat als ik er tegenin ga? Wat zal hij wel niet zeggen/vinden/denken …
We maken het onszelf soms ontzettend moeilijk!
Dan denken we voor de ander en vullen daarbij ook nogal eens onterecht onze eigen overtuigingen in. Dat we daarmee (onbewust) voorbijgaan aan de ander, vergeten we …!
Ieder mens, dus ook jij en ik, heeft behoefte aan waardering, gelijkwaardigheid en respect. Dat zoeken we vaak bij de ander.
En aan de andere kant vinden we onze zelfstandigheid, onze autonomie en ons zelfbewustzijn ook erg belangrijk.
Dit ‘samenspel’ van woorden en gedrag wordt mooi weergegeven in een model dat binnen coaching veel wordt gebruikt: Vensters op de wereld.
De vraag hierbij is: hoe kijk jij naar jezelf en naar de ander?
Welke ‘overtuiging’ gebruik jij in relatie met de ander?
Ik ben oké en jij bent oké
Ik ben oké en jij bent niet oké
Ik ben niet oké en jij bent niet oké
Ik ben niet oké en jij ben oké
Denk daar voor jezelf eens over na …
Door in een spiegel te kijken kun je reflecteren op jezelf en op je gedrag.
Door een venster kijk je naar de buitenwereld. Hoe zie jij de wereld, de omgeving, de ander.
En hoe positioneer jij je in die wereld? Heb jij daarbij een positief zelfbeeld …. of juist een negatief? Kortom: hoe jij jezelf ziet kleurt de bril waarmee je de ander waarneemt!
In de meest ideale interactie is er dus sprake van gelijkwaardigheid en respect.
Je denkt: Ik ben oké en jij bent oké.
Hierin ligt een prima basis voor samenwerking, oplossingen voor problemen, ontwikkeling en groei.
Wil jij me hiermee helpen, dan zijn we eerder klaar!
Lastiger wordt het als je denkt: Ik ben oké en jij bent niet oké.
Dan loop je de kans om bij een ander hooghartig, egoïstisch of zelfs arrogant over te komen. Er ontstaat vijandigheid en ‘overheersing’.
Laat mij dat maar doen, dat kun jij toch niet!
En wat als je een negatief beeld hebt over jezelf, maar ook over de ander?
Als je denkt: Ik ben niet oké en jij ben niet oké.
Dan is er weinig hoop op een vruchtbare samenwerking. Je gaat elkaar ontlopen, je voelt je waardeloos en hopeloos.
Je wordt misschien ziek …, je wilt niemand spreken, want niemand deugt. Aan iedereen mankeert wel wat, immers …
En de ander kan me ook niet helpen!
Voel je de ellende?
Maar er zijn ook mensen die (bewust of niet) denken: Ik ben niet oké en jij bent oké.
Ze hebben het gevoel zich altijd te moeten bewijzen.
Ze beginnen al met een achterstand, want ja, wie ben ik nu eigenlijk helemaal?
Het is doodvermoeiend om zó in het leven te staan. En … je doet jezelf écht tekort!
Is dat voor jou herkenbaar?
Probeer maar eens na te gaan in welke situaties je bovenstaande woorden tegen jezelf zou kunnen zeggen.
Hoe voel je je dan, wat denk je over jezelf … en wat over de ander?
Leg je niet vaak de schuld bij de ander? Die collega die het altijd beter weet, mijn leidinggevende die nooit naar mij wil luisteren, de opdrachtgever die elke klus in mijn maag splitst!
Het zal je al enorm helpen als je je van deze ‘vensters op de wereld’ bewust bent!
Je kunt met coaching onderzoeken waar het gevoel vandaan komt.
Uiteraard is niet alles terug te voeren op de vensters, maar het geeft wel een houvast om dat te onderzoeken!
En als ik dit nu van mezelf weet, wat kan ik er dan aan doen?
Hoe leer ik mezelf nu steviger neer te zetten en meer voor mezelf op te komen?
Het begint allemaal met een positief zelfbeeld. Dat is voor iedereen gelijk.
Daarnaast is het individueel bepaald in welke mate je er last van hebt, in welke situaties het optreedt en hoe je dit spanningsveld overwint.
Je kunt dat voor jezelf onderzoeken, je kunt er met anderen over praten.
Ook ik ben uiteraard bereid om je hierbij te begeleiden.
Heb je hier behoefte aan? In mijn workshop Belemmeren doe jezelf, ga ik uitgebreid in op deze Vensters.
Ook al ken ik je wellicht (nog) niet: voor mij staat al vast: jij bent oké (en ik ben het ook!)